Przechowywanie szczepionki tak samo jak jej transport jest bardzo ważny, ponieważ szczepionka posiada materiał biologiczny, który może ulec miejscowemu zamrożeniu lub przegrzaniu. Nieodpowiednie przechowywanie szczepionki może doprowadzić do utraty jej właściwości.
Transport i przechowywanie szczepionki
Tematyka szczepień i samej szczepionki jest omawiana zawsze w monecie wzrastającej liczby zachorowań na grypę. Najczęściej można o szczepionkach usłyszeć w sezonie jesienno/zimowym lub na wiosnę, kiedy warunki pogodowe są zmienne i wzrasta ilość pacjentów cierpiących z wyziębienia organizmu. Szybkie zmiany temperatury, przemoczenie lub zimny wiatr mogą doprowadzić to przeziębienia niemniej jednak nieporozumieniem jest traktowanie przeziębienia na równi z grypą. Szczepionki są potrzebne do walki z grypą, ponieważ jest ona wywoływana przez wirusy RNA z rodziny Orthomyxoviridae. Wirus grypy rozprzestrzenia się drogą kropelkową i bardzo szybko można się grypą zarazić. Czekając w kolejce do lekarza z zwykłym przeziębieniem możemy mieć kontakt z osobami chorymi na grypę, którzy nie zdają sobie sprawy z tego, że zarażają w ten sposób innych. Wirus grypy jest bardzo groźny, ponieważ jest aktywny przez trzy godziny. Może się nim zarazić w autobusie, tramwaju czy nawet w pracy. Grypa atakuje drogi oddechowe powodując wiele związanych z tym objawów takich jak:
- gorączka
- ból głowy
- uczucie zmęczenia
- kaszel
- nieżyt nosa
- ból gardła
- łamanie w kościach
Jak widać są to również typowe objawy przeziębienia. Zwyczajne przeziębienie jest leczone całkowicie inaczej niż grypa i wystarczy parę dni leczenia abyśmy byli ponownie aktywni. Do walki z grypą potrzebne są szczepionki, które uodparniają nasz organizm i przygotowują go do obrony. Chociaż zdania są podzielone i niektórzy uważają, że szczepionki nie są potrzebne to jednak w okresie jesiennym sporo osób profilaktycznie poddaje się szczepieniom przeciwko grypie. Szczepionkę można kupić samemu w aptece lub bezpośrednio w przychodni. Aby szczepionka nie straciła swoich właściwości należy ją odpowiednio przechowywać i w odpowiednich warunkach transportować.
Przechowywanie szczepionki
Szczepionki są wrażliwe na zmiany temperatury, dlatego ich transportem zajmują się firmy specjalistyczne. Szczepionki są lekiem pochodzenia biologicznego a ich skład uzależniony jest od ich zastosowania. Inny skład posiada szczepionka przeciwko błonicy lub tężcowi a inny przeciwko krztuścowi. Oznacza to, że wszystkie szczepionki są bardzo wrażliwe na zmiany temperatury a tym samym nie są one obojętne na warunki ich przechowywania. Aby szczepionki nie straciły swoich właściwości od momentu wyprodukowania do momentu ich użycia szczepionka powinna być przechowywana w warunkach tzw. „zimnego łańcucha”. Oznacza to temperaturę pomiędzy + 2°C do + 8°C. Dla większości szczepionek równie niekorzystne jest ich przegrzanie lub miejscowe zamrożenie.
Podanie szczepionki, która była nieprawidłowo przechowywana w punktach medycznych lub była ona nieodpowiednio transportowana może spowodować poważne zagrożenie dla zdrowia pacjenta.
Kupując szczepionkę w aptece powinniśmy być poinformowani, w jakich warunkach należy ją przewozić i przechowywać w domu. W przypadku konieczności spełnienia odpowiednich warunków transportu i przechowywania należy zakupić opakowanie termoizolacyjne.
Niektóre szczepionki mogą być przechowywane w domowej lodówce do momentu ich zastosowania. Tutaj jedna uwaga. Szczepionkę powinno się przechowywać wewnątrz lodówki (nie w zamrażalce). Przechowywanie szczepionki na drzwiczkach lodówki może ją narazić na zbyt gwałtowne zmiany temperatury podczas otwierania i zamykania drzwiczek. Przechowywanie szczepionki wewnątrz lodówki na półce zapewni odpowiednie warunki (mniejsze wahania temperatury) a tym samym skład biologiczny nie ulegnie rozkładowi.
Transport szczepionki
Specjalistyczne firmy zajmujące się transportem szczepionek posiadają odpowiednie opakowania termoizolacyjne, które przez długi czas mogą utrzymywać odpowiednią temperaturę. Transport specjalistyczny na długim dystansie wymaga zachowania ostrożności i kontrolowanej temperatury, która jest wymagana dla danej partii szczepionek. W przypadku transportu zakupionej szczepionki do domu również powinniśmy zachować ostrożność. Szczepionka zakupiona w aptece powinna być w jak najkrótszym czasie przetransportowana w opakowaniu zabezpieczającym przed zmianami temperatury do miejsca docelowego. W nagłych wypadkach szczepionka może być transportowana bez specjalistycznego opakowania, jeżeli temperatura powietrza nie przekracza 25°C oraz czas transportu nie przekracza 60 minut. Gdy temperatura jest wyższa lub czas oczekiwania na szczepienie będzie dłuższy niż 60 minut należy kupić opakowanie termoizolacyjne. Odpowiednie opakowanie chroni szczepionkę przed zmianami temperatury, co szczególnie jest ważne w okresie letnim. Jest to bardzo ważne w sezonie wzmożonej zachorowalności na grypę, ponieważ czas oczekiwania na szczepienie wydłuża się i to znacznie.
Dział zajmujący się transportem szczepionek: Transport Farmaceutyczny
